Hé Mano…

Dag lieverd.

Vandaag wordt papa begraven. Ik wil het niet, Mano. Echt niet!

Papa moet hier blijven, bij ons! Altijd!

Ach lieverd, kom maar. Ik houd je stevig vast en ik droog je tranen af. Neem me maar mee, dan zal ik je troosten.

Jaháá, dat zal ik doen.

Heb je nog vragen voordat je naar de begrafenis gaat?

Ik heb een hele stomme vraag voor je.

Stomme vragen bestaan niet. Het is alleen stom als je een vraag niet stelt, want dan krijg je geen antwoord.

Oké, hier komt ie. Is het abnormaal dat ik boos ben op mijn papa, omdat ie dood is gegaan?

Nee, dat is beslist niet abnormaal. Alles wat je voelt is normaal. Vertel maar gerust wat je voelt.

Nou, ik vind het gewoon stom dat ie ziek was en ik vind het nóg stommer dat ie dood is gegaan. Papa hoort voor mij te zorgen. Hij hoort met mij te praten en te spelen en hij hoort van mij te houden. Ja, ik ben gewoon heel kwaad, dat hij er nu niet meer is! Hij heeft me helemaal alleen gelaten! Nu heb ik de rest van mijn leven geen papa meer…

Ik begrijp dat je boos bent. Je mág boos zijn. De dood ís moeilijk. In het begin kun je heel erg boos zijn, maar langzaam wordt het steeds minder. Het lijkt een beetje op een blauwe plek, als je je ergens aan gestoten hebt. In het begin is ie groot en donker blauw en doet het flink pijn. Een tijdje later wordt ie lichter blauw, daarna geel en dan ineens is ie weg.

Zou dat ook zo gaan met verdriet? Dat het steeds een beetje minder pijn doet, bedoel ik?

Ja, dat werkt hetzelfde als bij boosheid. Je denkt er steeds een beetje minder aan.

Duurt mijn verdriet net zo kort als een blauwe plek?

Ik denk wel wat langer.

Als mijn verdriet stopt, denkt papa dan dat ik hem vergeten ben?

Nee hoor, je vader blijft jouw liefde heel goed voelen. Liefde stopt nooit. Ook hij blijft heel veel van je houden, ook al is hij met zijn lichaam niet meer hier. Liefde komt uit je ziel, niet uit je lichaam.

Wat fijn dat je me zoveel kunt uitleggen, Mano. Mijn vragenmandje is nog steeds niet leeg.

Ga dan maar gewoon door met vragen stellen.

Krijg ik een nieuwe papa, nu deze dood is?

Je hebt maar één echte papa, maar mama kan wel ooit weer een nieuwe man krijgen. Die is dan niet echt je vader, maar kan wel heel lief zijn en goed voor jou zorgen en met je spelen.

Zou papa niet boos op mama zijn als ze een andere man kiest?

Ik denk dat hij juist blij zal zijn als mama weer gelukkig kan zijn.

Het lijkt me heel raar, als mama een andere man zou krijgen.

Daar hoef je je nu nog geen zorgen over te maken. De dag van morgen zorgt wel voor zichzelf.

Wat bedoel je daarmee?

Dat je je niet druk hoeft te maken over dingen die er nog niet zijn. Alle problemen die er zijn, worden altijd op een of andere manier opgelost.

Er is nu wel een probleem, want wie moet er nu geld verdienen, nu papa niet meer kan werken?

Maak je maar geen zorgen. Je mama kan werken en ze krijgt nog wat extra’s omdat papa dood is gegaan.

O, dan is het goed, Mano. Poeh poeh, nu gaan we naar papa’s begrafenis.Ga je mee?

Ja, ik ga mee. Stop me maar in je jaszak.

Afscheid