Zenboeddhisme
Zenboeddhisme
Da’s lang geleden Yoshiko!
Heej die Evi! Zeker lang geleden.
Ben je weer bij je oom en tante aan het logeren?
Ja, ik mag een hele week blijven.
Gezellig. Zullen we samen spelen?
Zwaardvechten?
Vind je dat leuk?
Elke Japanse jongen vindt het leuk en stoer. Even een paar takken zoeken.
Kijk eens, hier is een goeie. O en die is ook lang genoeg.
Ieieieieiejá.
Kedeng, kedeng.
Iieiieiie hai.
Is dat Japans?
Lie is nee en hai is ja.
Kun je me nog een paar woorden leren?
Konichawa is goedemiddag.
En goede morgen?
Dat zijn twéé woorden: ohayo-gozaimasu.
Kan ik nóóit onthouden.
Hoeft ook niet.
En ‘ik’, wat is dat in het Japans?
Watashi.
Láng voor zo’n kort Nederlands woord. Wat betekent jouw eigen naam trouwens?
Vrij kind. Vrijheid is in het boeddhisme heel belangrijk.
Zou dat niet in elke religie belangrijk zijn Yoshiko?
Ja zou kunnen. In Japan horen de meeste mensen bij het zenboeddhisme.
Vertel er eens wat over.
De Zenboeddhisten gaan in meditatie zitten. Dat noemen ze za-zen. Ze gaan in lotushouding zitten, leggen dan handen open op schoot en hun duimen tegen elkaar.
Doe eens voor.
Kijk, zó doen ze dat. Met het eentonig opzeggen van een mantra, dat is een soort heilig woord of zin, proberen ze hun zintuigen en denken uit te schakelen.
Bedoel je dat je dan niets meer opmerkt of denkt?
Ja, dat bedoel ik.
Dat heb ik zelf ook geleerd. Door het denken te beheersen, kun je het ‘niets’ ervaren.
Hoezo? Er is toch altijd iéts?
In het niets is gewoon niets, maar tegelijkertijd álles wat er is.
Hé, praat eens wat duidelijker, dit is echt abracadabra voor mij.
Ik denk dat er dan een totale en zuivere stilte in je hoofd is gekomen.
Ben je dan gewoon helemaal léég?
Zo kun je het ook zeggen, ja. Je denkt nergens meer aan. Het lijkt alsof je dan in een soort grenzeloze ruimte bent.
Vreemd, heb je die grenzeloze ruimte wel eens gevoeld?
Ja, het voelde heel puur, alsof de gedachten die we normaal altijd hebben, allemaal nutteloos zijn.
Was het niet saai, om zonder gedachten te zijn?
Nee, ik voelde dat de leegte de waarheid was.
Wat vóelde je dan precies?
Liefde, alleen maar liefde.
Bijzonder, lijkt me best fijn. Wilde je toen niet meer terug naar je gewone gedachten?
Nee, want er wáren geen gedachten dus kon ik ook niet bedenken dat ik terug wilde naar de gewone toestand.
O ja, logisch.
En trouwens, als je dié liefde voelt, is er niets dat belangrijker is. Dus dat bedoelde ik met: het niets is álles.
Ik zou het ook wel eens willen ervaren.
Bij mij gebeurde het nadat ik veel en lang gemediteerd had.
De meesters laten hun leerlingen wel eens een Koan oplossen, om in de leegte te kunnen komen.
Wat is een Koan?
Dat zijn vragen die niet met je verstand zijn op te lossen. Ik zal een voorbeeld geven. 'Als een boom valt in het bos, en er is niemand om hem te horen, maakt hij dan een geluid?’ Of deze: ‘Wat is het geluid van één klappende hand?’
Mmm, wat een rare vragen, daar kun je wel járen over denken, zonder dat je het antwoord te weten komt.
Precies, da’s juist de bedoeling.
Als ze van tevoren weten dat de vraag niet te beantwoorden valt, gaan ze er dan tóch over nadenken?
Ja, da’s de clou. Ze concentreren zich op het probleem. Als ze alle mogelijke antwoorden hebben bedacht, laten ze de vraag en het antwoord los.
En ervaren ze dan ook het ‘niets’?
Dat wordt gezegd., maar ik heb het zelf nog nooit ervaren Zullen we binnen even kocha gaan drinken?
Kocha?
Kopje thee.
Lekker, ik heb het koud, Yoshiko.
Ik ook, brrr, koud landje is Nederland.
Zullen we dan ook een koan bedenken?
Goed plan. Het is wel moeilijk hoor!
Liever dan zwaardvechten, want daar ben ik niet zo goed in. Dat zag je net wel. Ik houd ook wel van denksporten.